Rebyu #33 -- What Is New Covenant Theology? An Introduction ni A. Blake White

White, A. Blake. What Is New Covenant Theology? An Introduction. Maryland: New Covenant Media, 2012.

 

Ang munting aklat ni A. Blake White ay isang primer o handbook na nagbibigay-buod sa mga sentral na paninindigan ng New Covenant Theology (NCT). Ang NCT ay isang bata-batang sistemang teolohikal na umusbong sa Estados Unidos bilang kritika kapwa sa Dispensationalism at Covenant Theology (CT). Ang NCT, CT, at Dispensationalism ay tatlong magkakaibang dulog sa pag-interpreta sa “redemptive history” ng Biblia. Sa partikular, magkakasalungat ang pananaw ng tatlong ito sa ugnayan ng lumang tipan (“old covenant”) ng Diyos sa Israel, at bagong tipan (“new covenant”) ng Diyos sa simbahan. Ang Dispensationalism ay nagbibigay-tuon sa di-pagpapatuloy (“discontinuity”) sa pagitan ng luma at bagong tipan, habang binibigyang-diin naman ng CT ang pagpapatuloy (“continuity”) sa pagitan ng luma at bagong tipan. Naglalayong pumagitna sa dalawang ito ang NCT, na naniniwalang dapat balansehin ang mga elemento ng pagpapatuloy at di-pagpapatuloy sa pagitan ng luma at bagong tipan. Inisa-isa ng may-akda sa aklat ang pagpapaliwanag ng pitong naiibang posisyon ng NCT sa dalawang naunang sistemang teolohikal. Sa bawat isa sa pitong ito, nagsagawa siya ng pagbaybay sa mahahalagang talata ng Bibliya na para sa kanya ay makatwirang nabibigyang-pakahulugan ng mga paninindigan ng NCT.

 

Una, may iisang plano lamang ang Diyos para sa sangkatauhan, at nakasentro ito kay Kristo. Pinuna ni White ang paniniwala ng mga dispensationalist na may magkahiwalay na plano ang Diyos para sa Israel at para sa simbahan. Sa aspektong ito ay mas may pagkiling ang NCT sa CT na may iisang daloy lamang ang plano ng Diyos sa luma at bagong tipan, at ang rurok nito ay si Kristo.

 

Ikalawa, ang Lumang Tipan ay marapat na bigyang-pakahulugan sa lente ng Bagong Tipan. Yamang ang rebelasyon ay progresibo, maraming mga bagay na ipinahayag ang Diyos sa Lumang Tipan na noong panahong iyon ay malabo pa para sa mga Israelita. Ngunit pagdating ng Bagong Tipan ay naging malinaw na ang kahulugan ng mga ito. Kaya naman sa tuwing bibigyang-pakahulugan natin ang Lumang Tipan, marapat na maging gabay natin ang paraan ng pag-interpreta rito ni Kristo at kanyang mga apostol sa Bagong Tipan. Ani nga ng may-akda: “New covenant believers must approach the Old Testament with “Jesus lenses” firmly in place” (p.17).

 

Ikatlo, ang lumang tipan ay sinadya ng Diyos na maging pansamantala lamang. Nilayon ng Diyos na ang lumang tipan ay magsilbi lamang na paghahanda tungo sa pagdating ng bagong tipan. Ginamit ni White ang Galatia 3:23-25 upang ipaliwanag ang puntong ito. Ayon kay Pablo, ang kautusan ay isa lamang patnubay, na gagabay sa mga mananampalataya hanggang sa dumating na si Kristo. Ang orihinal na Griego ng “patnubay” ay “paidagogos”, na sa lipunan ng unang siglo ay may pananagutang alagaan ang isang bata. Ngunit kapag lumaki na ang bata, dadalhin na ito sa guro (“didaskalos”), at sa pagkakataong ito ay hindi na kinakailangan ang patnubay. Samakatuwid, ang kautusan ng lumang tipan ay patnubay lamang, na hindi na kinakailangan ngayong dumating na si Kristo bilang guro ng bagong tipan. Ipinaliwanag din ni White na sa Bibliya, laging hinahati ng mga manunulat ang kasaysayan sa dalawang panahon: ang kasalukuyang panahon at ang paparating na panahon. Kumakatawan ang una sa lumang tipan, samantalang sa bagong tipan naman kumakatawan ang ikalawa. Ang dalawang pagkakahating ito sa kasaysayan ang batayan ng mga manunulat ng Bagong Tipan, laluna ni Pablo, sa mga salungatan sa pagitan ng laman/Espiritu, kautusan/pananampalataya, kasalanan/katuwiran, pagkaalipin/kalayaan, atbp. Lahat ng una sa mga paris na ito ay bahagi ng napaglipasang lumang tipan na pansamantala, habang ang ikalawa sa mga ito ay bahagi ng panghabambuhay na bagong tipan.

 

Ikaapat, ang kautusan ay isang yunit na hindi maaaring paghiwa-hiwalayin. Matagal na tinanggap ng marami ang “tripartite division of the law” ng CT, kung saan hinahati ang kautusan ng lumang tipan sa mga kategoryang seremonyal, sibil at moral. Madalas, iginigiit nila na hindi na tayo napapasailalim sa seremonyal at sibil na mga kautusan, ngunit nakapailalim parin tayo sa moral na aspekto nito, na partikular na ibinubuod ng Sampung Utos. Paliwanag ni White: “One looks in vain for any biblical evidence for these classifications. Furthermore, all that God commands is moral, in the sense that it would have been immoral for an Israelite to disobey any command of God regardless of its ‘classification’” (p.31). Dagdag pa niya, hindi maaaring ihiwalay ang Sampung Utos o ang mga moral na kautusan sa kabuuan ng kautusan ng lumang tipan. Ang Sampung Utos ay bahagi ng kautusang pansamantala lamang, na lumipas na at hindi na epektibo para sa mga Kristiyano ng bagong tipan. Upang suportahan ang argumentong ito, ipinahayag ni White na malinaw sa Bagong Tipan na hindi na kailangan pang isagawa ng mga Kristiyano, laluna ng mga Kristiyanong Hentil, ang Araw ng Pamamahinga (Sabbath) na bahagi ng Sampung Utos, sapagkat ito ay simbulo lamang na inihahanda tayo para sa lubos na kapahingahang mararanasan natin sa pagdating ng bagong langit at bagong lupa.

 

Ikalima, hindi na nakapailalim ang mga Kristiyano sa kautusan ni Moses, kundi tayo’y nakapailalim na sa “kautusan” ni Kristo. Paliwanag ni White, ang paggamit ni Pablo sa ekspresyong “kautusan ni Kristo” sa Galatia ay isang tayutay, pagkasangkapan sa kabalintunaan upang lalong idiin ang kanyang kritisismo sa kautusan ng lumang tipan. Aniya, ang “kautusan ni Kristo” ay tumutukoy sa kabuuan ng mga aral at ehemplo ni Kristo at kanyang mga apostol sa Bagong Tipan. Ang mga aral at ehemplong ito ay nakasentro sa tinatawag ni White na “’cruciform’ (cross-shaped) love.” Mapapansin daw na isang malinaw na padron (“pattern”) ang “cruciform love” na ito sa Bagong Tipan: minahal tayo ni Kristo, kaya magmahalan tayo. Sa ganitong uri ng kautusan – kautusan ng pag-ibig – tayo nakapailalim, at hindi na sa kautusan ng Lumang Tipan.

 

Ikaanim, lahat ng miyembro ng komunidad ng bagong tipan ay nakatanggap ng buong kapatawaran at nagtataglay ng Banal na Espiritu. Sa lumang tipan, ang komunidad ng tipanan (“covenant community”) ay binubuo ng mga tunay na mananampalataya at mga hindi mananampalataya (tulad halimbawa ng kanilang mga anak). Ngunit sa bagong tipan, lahat ng kasapi ng komunidad ng tipanan ay mananampalataya. Kaya naman pinuna ni White ang ibang simbahang naniniwala sa CT at Dispensationalism na nagbabautismo ng mga sanggol. Isa pa, habang ang Banal na Espiritu ay ibinubuhos lamang sa ilang piling lider sa lumang tipan, malinaw na lahat ng mananampalataya ng bagong tipan ay nagtataglay na ng Banal na Espiritu.

 

Ikapito, ang simbahan ay ang eskatolohikal na Israel. Taliwas sa paniniwala ng mga dispensationalist, naniniwala ang mga nasa kampo ng NCT na hindi magkahiwalay na entidad ang Israel at ang simbahan, at hindi rin magkahiwalay ang plano sa kanila ng Diyos. Para kay White, iisa ang tadhana ng Israel at simbahan. Ang mga pangako ng Diyos sa Israel ay natupad sa mga isinagawa niya sa simbahan. Ang Israel at simbahan ay pinag-uugnay ng iisang pananampalataya sa Mesias. Ngunit taliwas naman sa paniniwala ng mga nasa kampo ng CT, para sa mga tagapagsulong ng NCT ay hindi tumpak na sabihing iisa ang Israel at simbahan. Sa halip, mas angkop ang paninindigan na ang simbahan ang katuparan ng Israel.

 

Sa katapus-tapusan, ipinahayag ng may-akda na para sa kanya, ang mga interpretasyon ng NCT ang pinaka nagbibigay-galang sa mga sinasabi ng Bibliya. Kumpara sa Dispensationalism at CT na may panlabas na mga kategoryang ipinipilit ipasok sa Biblia, hinahayaan ng NCT na magsalita ang Biblia sa sarili nito. Ito rin ang dahilan kung bakit sa pagteteolohiya, mga aktuwal at panloob na terminong ginamit ng Bibliya ang madalas gamitin ng NCT, sa halip na gumamit ng mga panlabas na mga terminong wala sa Banal na Kasulatan. Ngunit anuman ang kahalagahan ng NCT, nilinaw ni White na isang “in-house” na pagtatalo ng mga Kristiyano ang namamagitan sa NCT, CT at Dispensationalism. Sa huli, anuman ang paniwalaan dito ng isang indibiduwal ay mananatili siyang Kristiyano. Hindi aniya layunin ng NCT na magtaguyod ng pagkakawatak-watak sa pagitan ng magkakapatid sa pananampalataya. Lahat silang nagtatalo-talo ukol sa tatlong magkakaibang pananaw na ito ay naniniwala sa mga esensyal na doktrina (hal. Tatlong Persona ng Pagka-Diyos, muling pagkabuhay ni Kristo, awtoridad ng Biblia, atbp.). Sa halip na pagkakawatak-watak, nais ng NCT na lahat ng Kristiyano ay tumuon kay Kristo, na may-akda at tagapagtapos ng ating pananampalataya.