Rebyu #15 -- Letters from a Skeptic nina Gregory Boyd at Edward Boyd

Boyd, Gregory A., Edward K. Boyd. Letters from a Skeptic: A Son Wrestles with His Father’s Questions About Christianity, Second Edition. Colorado Springs. David C. Cook. 2008.

Paano gagamitin ang “apologetics” bilang instrumento sa pag-eebanghelyo? Ang aklat na Letters from a Skeptic ay isa sa pinaka ilustratibong halimbawa kung paano ito isasagawa. Ang aklat ay kalipunan ng tatlumpung beses na palitan ng liham sa pagitan ng teologong si Gregory Boyd at kanyang tatay na ateista na si Edward Boyd. Nagsimula ito sa imbitasyon ni Greg kay Ed noong Marso 10, 1989 na bigyan siya ng pagkakataong ibahagi kung bakit siya naniniwala sa Kristiyanismo, at ilahad din nito isa isa ang kanyang mga dahilan kung bakit siya ateista. Ang palitang ito ng liham na inabot ng tatlong taon (hanggang Enero 21, 1992) ay kumprehensibong naglalaman ng napakaraming esensyal na paksa sa apologetics. Malinaw na naibato ni Ed ang mga pinaka mahalagang kritisismo at mga tanong na maaaring ilahad ukol sa pagiging totoo o hindi totoo ng Kristiyanismo. Hinati ang daloy ng palitang-liham sa apat na bahagi alinsunod sa mga paksang napag-usapan: 1. Kairalan ng Diyos, 2. Historisidad, muling pagkabuhay at pagka-Diyos ni Kristo, 3. Historisidad ng Biblia, at 4. Samu’t saring katanungan ukol sa Kristiyanong pamumuhay. Sa loob ng bawat bahaging ito ay samu’t saring paksa ang napag-usapan ng mag-ama. Bilang halimbawa, narito sa ibaba ang maiksing buod ng una sa apat na bahagi ng aklat.

 

Binuksan ni Ed ang unang bahagi sa pamamagitan ng pagbato ng katanungang ito: kung ang simbahan ang kinatawan ng Diyos sa lupa at may hawak ng katotohanan, bakit ito nakapagsagawa ng napakaraming kasalanan sa buong kasaysayan nito? Tumugon si Greg na hindi nito napabubulaanan ang pag-iral ng Diyos ng Kristiyanismo. Kung mayroon man itong ipinapakita, ito ay ang hindi pagtalima kadalasan ng mga nagpapakilalang Kristiyano sa tunay na katuruan ng Kristiyanismo (Correspondence 1). Ngunit ang pinaka naging dominanteng paksa sa unang bahagi ay ang usapin ng “theodicy” – paano natin mapagkakasundo ang pag-iral ng Diyos sa isang banda at ng matinding kasamaan at pagdurusa ng tao sa kabilang banda? Ang konsepto ng malayang kilos loob ng tao ang naging pangunahing instrumento ni Greg sa pagpapaliwanag nito (tinatawag ng ilang teologo bilang “Free Will Defense” o FWD). Iginiit niya na magiging posible lamang ang pag-iral ng malayang kilos loob ng tao kung kusang loob na lilimitahan ng Diyos ang kanyang aksyon sa mundo. Kaya naman mayorya ng kasamaan at pagdurusa na umiiral sa mundo ay bunga ng maling paggamit ng sangkatauhan sa malayang kilos loob nito (Correspondence 2&3). Bilang isa sa mga tagapagtaguyod ng “Open Theism”, inilahad niya na maging ang “omniscience” ng Diyos ay hindi sumasaklaw sa hinaharap, sapagkat ang hinaharap ay lilikhain pa lamang sa pamamagitan ng desisyon ng mga taong pinagkalooban niya ng malayang kilos loob (Correspondence 4). Sa usapin ng “natural evil” (hal. lindol, baha, tagtuyot) pinaniniwalaan niya rin na malaking bahagi nito ay bunga rin ng malayang kilos loob ng tao (kung paano nila ginagamit ang kalikasan) at ng mga demonyo, pangunahin na ni Satanas (Correspondence 5&6). Bagaman nananatiling “omnipotent” ang Diyos, kusang loob niyang isinuko ang ilang antas ng kanyang kapangyarihan upang hindi malabag ang malayang kilos loob ng tao (Correspondence 7). Naglahad ng katanungan si Ed na kung hindi naman pala magagawang pigilan ng Diyos ang pagdurusa ng mga tao, ano pa ang silbi ng paniniwala sa Diyos (Correspondence 9) at pananalangin (Correspondence 11)? Ani ni Greg, kung ito ang pamumuhay lamang sa mundo sa tanging buhay at walang kabilang buhay, walang halaga kapwa ang paniniwala sa Diyos at pananalangin. Ngunit kung mayroong kabilang buhay at talagang umiiral ang Diyos, ang paniniwala at pananalangin ay instrumento upang magkaroon ng relasyon sa Diyos bilang paghahanda sa buhay na walang hanggan sa hinaharap. Ibinahagi rin ni Ed ang mahirap na pinagdaanan niya noong namatay ang kanyang asawa na nanay ni Greg (Correspondence 10). Tumugon si Greg na mananatiling misteryo ang ilan sa mga trahedya sa buhay natin, na mahirap basahin kung niloob ba ng Diyos para sa isang ispesipikong layunin o bunga lamang ng maling paggamit ng malayang kilos loob ng iba. Naging bahagi rin ng usapan ang paksa ng ebolusyon, kung ang kairalan ba ng tao ay nagkataon lamang. Ani ni Greg, hindi maipaliliwanag ng ebolusyon ang kairalan ng mga di-pisikal na mga elemento tulad ng malayang kilos loob at kamalayan (Correspondence 9).  

 

Magaan lamang ang uri ng talakayan na nakapaloob sa aklat, lalo na’t sinadya ito ni Greg dahil hindi naman akademiko ang kanyang ama. Ibig sabihin, hindi maituturing na “debate” sa teknikal na kahulugan nito ang nilalaman ng mga liham. Pagdawdaw lamang din ang aklat sa napakaraming isyu ng apologetics na maaari pang tuklasin gamit ang ibang mga aklat na mas ispesyalisadong nakatuon sa mga partikular na paksa. 

 

Kung mayroon mang maituturing na isa sa pangunahing aral na matututunan ng mga Kristiyano mula sa aklat, ito ay ang kahalagan ng “pagsasalita ng katotohanan na may pag-ibig” (Efeso 4:15). Sa Correspondence 6 (Hunyo 19, 1989) pa lamang ay nagpahayag na si Greg ng pag-asa na “I know that, sooner or later, you are going to believe. You’ll see” (p.49). Isang “prophetic” na pahayag ito dahil matapos ang tatlong taong pagpapalitan ng liham, tinanggap ni Ed ang katotohanan ng Kristiyanismo. Sa kahuli-hulihang liham, nagpasalamat siya sa katiyagaan ng kanyang anak na sagutin ang lahat ng kanyang mga katanungin at ibinabatong mga pagdududa sa Kristiyanismo. Mapapansin ng mga babasa sa aklat na sa dulong bahagi ng bawat liham ni Greg ay lagi siyang may panawagan sa kanyang ama na ikonsidera ang katotohanan ng Kristiyanismo at tanggapin ang regalong biyaya ng Diyos sa pamamagitan ni Kristo. Puno rin ang liham niya ng pagpuri sa pagiging bukas ng kanyang ama sa pakikipag-dialogo, katalasan ng mga tanong nito, at pagiging tapat sa paglalahad ng tunay na nilalaman ng kanyang isip at damdamin. Hindi itinuring ni Greg ang apologetics bilang intelektuwal na ehersisyo lamang na paraan para ipagtanggol ang Kristiyanismo. Malinaw para sa kanya na instrumento itong maaaring magamit upang mailapit kay Kristo ang isang minamahal na tao.